photo by C.Houliaras & T.Katsimihas

Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011

Shichi-go-san, 15 Νοεμβρίου, η μέρα που τα βρέφη γίνονται παιδιά!


Ένας από τους σημαντικότερους εορτασμούς της Ιαπωνίας, είναι ο «Shichi-Go-san» που σημαίνει πολύ απλά επτά-πέντε-τρία και αφορά τα παιδιά αυτής της ηλικίας. Συγκεκριμένα, στις 15 Νοεμβρίου κάθε έτους, όλα τα κορίτσια ηλικίας τριών και επτά ετών και όλα τα αγόρια ηλικίας πέντε ετών, γιορτάζουν τη μετάβασή τους από τη βρεφική στην παιδική ηλικία.

ημέρα εορτασμού!

Η γιορτή Shichigosan δεν αποτελεί Εθνική Αργία επομένως οι περισσότεροι γονείς συνηθίζουν να τη γιορτάζουν το αμέσως προηγούμενο ή επόμενο Σαββατοκύριακο της 15ης Νοεμβρίου.

Γιατί όμως αυτές οι ηλικίες? Καλή ερώτηση. Μια απάντηση είναι ότι οι μονοί αριθμοί θεωρούνται στην Ιαπωνία τυχεροί αριθμοί (είναι χαρακτηριστικό ότι π.χ.  ένα σετ πιάτων, ποτηριών κλπ τα οποία στην Ελλάδα αγοράζουμε σε εξάδες, στην Ιαπωνία τα πωλούν πάντα σε πεντάδες! Είναι αστείο πώς όλα μας τα προικιά από την Ιαπωνία μοιάζουν ή λειψά ή σπασμένα καθώς πάντα φαίνεται να λείπει ένα κομμάτι από το σετ!).

ακόμα και η google τιμά τη γιορτή!

Όμως γιατί 3 και 7 στα κορίτσια και 5 στα αγόρια? Εδώ οι γνώσεις μας έχουν ένα κενό.. Μάλλον πιστεύουν ότι τα αγόρια καθυστερούν ελαφρώς να περάσουν τη βρεφική ηλικία, αλλά αυτό είναι καθαρά προσωπική μας εκτίμηση οπότε μη βιαστείτε να παρεξηγηθείτε αγαπητοί άρρενες Αναγνώστες!

Η παράδοση και ο εορτασμός του shichigosan φαίνεται να ξεκινά από την ρομαντική περίοδο Heian (794 – 1185 μ.Χ.) την περίοδο που άνθισαν οι τέχνες και η ποίηση στην Ιαπωνία, μια ρομαντική όντως εποχή με ωραίες ιστορίες και «εικόνες». Εκείνα τα χρόνια, ο εορτασμός αφορούσε αποκλειστικά την Αυλή, τα παιδιά της αριστοκρατικής τάξης. Μέχρι την περίοδο πλέον Edo (1603-1868 μ.Χ.) το έθιμο αυτό είχε μεταφερθεί από την αριστοκρατία στην τάξη των Σαμουράι και μετά στον απλό λαό. Η τάξη των Σαμουράι, υιοθέτησε και μερικά άλλα στοιχεία στον εορτασμό. Για παράδειγμα, τα αγόρια μέχρι την ηλικία των 5 ξύριζαν το κεφαλάκι τους ενώ από τα πέντε είχαν δικαίωμα να μακρύνουν τα μαλλιά τους (τόσο που οι Σαμουράι πολεμιστές έκαναν περίτεχνη κοτσίδα) ενώ φορούσαν για πρώτη φορά hakama ένα παντελόνι που μπορεί να περιγραφεί ως μακριά ζιπ-κιλοτ. Ίσως λανθασμένη περιγραφή..είναι ουσιαστικά το κάτω μέρος ενός αντρικού κιμονό. Στις μέρες μας, ένα είδος hakama φορούν οι αθλητές Ιαπωνικών  παραδοσιακών πολεμικών τεχνών όπως το Ιάιντο, Κέντο, Αϊκίντο κ.α.

παλιότερα χρόνια

Πώς γιορτάζουν λοιπόν οι Ιαπωνικές οικογένειες το shichigosan? Αν η 15η Νοεμβρίου δεν «πέφτει» Σαββατοκύριακο , τότε συνήθως ένα Σαββατοκύριακο πριν ή μετά την 15η Νοεμβρίου, γίνεται ένα μικρό τελετουργικό στα σπίτια όπου τα παιδάκια αυτής της ηλικίας ντύνονται με παραδοσιακά κιμονό, και όλη μαζί η οικογένεια επισκέπτεται ένα σιντοϊστικό ναό. Συνήθως οι δημοφιλείς ναοί όπως ο Meiji στο Harajuku και ο Hie στην Akasaka , συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο πλήθος οικογενειών στο Τόκιο. Όμως στην επαρχία, οι οικογένειες επισκέπτονται το ναό που θεωρούν «οικογενειακό». Κάτι σαν τη δική μας Ενορία..

Η 15η Νοεμβρίου -σύμφωνα με το Ιαπωνικό Ημερολόγιο- είναι η πιο ευοίωνη μέρα του χρόνου και οι Ιάπωνες , όπως όλοι οι γονείς του κόσμου, θέλουν την καλύτερη τύχη για τα παιδιά τους γι αυτό και έχει επιλεγεί η συγκεκριμένη ημερομηνία.

Στους ναούς γίνεται συνήθως κάποιο τελετουργικό από τον ιερέα , ο οποίος διώχνει τα κακά πνεύματα , ενώ οι γονείς και τα παιδιά προσεύχονται για μακροζωία, υγεία και ευημερία. Μετά το τελετουργικό, τα παιδιά λαμβάνουν παραδοσιακές Ιαπωνικές μακρόστενες καραμελίτσες σε ροζ και άσπρο χρώμα, οι οποίες λέγονται Chitose Ame (chitose σημαίνει 1000 χρόνια) οι οποίες συμβολίζουν τη μακροζωία και την υγεία (το ροζ και το λευκό στην Ιαπωνία είναι χρώματα που έχουν αυτούς τους συμβολισμούς) ενώ τοποθετούνται σε ειδικές σακουλίτσες οι οποίες έχουν πάνω τους τυπωμένα έναν Γερανό και μια χελώνα, ζώα που επίσης θωρούνται από τους Ιάπωνες οτι φέρνουν τύχη και μακροζωία (σας θύμισε κάτι απο Φένγκ Σούι με τις χελώνες?).

chitose ame!
Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι μέχρι το 1902 – οπότε και ο τρόπος αυτός μετρήματος καταργήθηκε από το νόμο- στην Ιαπωνία θεωρούσαν ότι μόλις γεννιέται ένα παιδί είναι ήδη ένος έτους και αυξανόταν η ηλικία του όχι την ημέρα των γενεθλίων του αλλά την ημέρα που άλλαζε το σεληνιακό έτος (σύμφωνα με το Κινέζικο δηλαδή ημερολόγιο). Ωστόσο από το 1902 υιοιθετήθηκε ο Δυτικός τρόπος μετρήματος... Με λίγα λόγια, στο μέτρημα της ηλικίας είμαστε καθαρά Ελληνίδες καθώς ο Ιαπωνικός παραδοσιακός τρόπος είναι ασύμφορος αφού μας προσθέτει ένα χρονάκι!!

Όσοι από εσάς έχετε παιδάκια, ανήψια , εγγόνια 3, 5 ή 7 ετών, να σας ζήσουν λοιπόν καθώς σήμερα είναι η μέρα τους!