photo by C.Houliaras & T.Katsimihas

Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

Γιορτές στην Ιαπωνία #2

Τα μεσάνυχτα της Παραμονής έχουν περάσει, τα 108 χτυπήματα της καμπάνας στους Βουδιστικούς Ναούς έχουν ακουστεί, λίγες ώρες ύπνου έχουν μεσολαβήσει και...
 
Είναι Πρωτοχρονιά!!!

Τις πρώτες πρωινές ώρες της νέας χρονιάς, οι Ιάπωνες φοράνε τα καλά τους – κιμονό ως επί το πλείστον και ειδικά για τις νέες κοπέλες- και επισκέπτονται έναν Σιντοϊστικό ναό για να προσευχηθούν. Ρίχνουν τον καθιερωμένο οβολό τους στο ειδικό κουτί μπροστά στην είσοδο του ναού–τι ? νομίζατε ότι οι Ζεν θρησκείες δε θέλουν να βγάλουν το ψωμάκι τους?!!- τραβάνε ένα χοντρό σχοινί στο οποίο είναι δεμένη μια καμπανούλα ή κουδούνι και χτυπούν 2 φορές τα χέρια τους σαν παλαμάκια για να εισακουστούν από τους θεούς και προσεύχονται.

 Στη συνέχεια, αφού πάλι πληρώσουν το κατιτίς τους –μη φανταστείτε κανένα μεγάλο ποσό..μιλάμε για 1 ευρώ το πολύ-τραβάνε την τύχη τους! Πώς? Κουνάνε έναν ειδικό κύλινδρο που περιέχει στικάκια από μπαμπού με αριθμούς πάνω, και βάσει του αριθμού που θα τους τύχει, παίρνουν ένα χαρτάκι στο οποίο αναγράφεται μια ευχή, τη διαβάζουν, παίρνουν ελπίδα και μετά το δένουν σε ένα κλαδί δέντρου κοντά στο ναό... στο τέλος της μέρας έχει δημιουργηθεί στα δικά μας τα μάτια –εννοώ των ελαφρώς ξένων- ένα είδος παράξενου ιαπωνικού ‘χριστουγεννιάτικου’ δέντρου.  Πολλοί Ιάπωνες κρεμούν στην είσοδο του σπιτιού τους ένα χοντρό σχοινί πάνω στο οποίο έχουν δέσει κορδέλες από λευκό χαρτί  για να κρατήσουν μακρυά τα κακά πνεύματα και για να υποδεχτούν το νέο έτος.

Στη συνέχεια επιστρέφουν στο σπίτι και κουρασμένοι, πέφτουν να κοιμηθούν –όχι για πολύ, θα διαβάσετε το γιατί σε 1’- με την ελπίδα να ονειρευτούν τη μορφή ενός γερακιού ή του Όρους Φούτζι ή μιας μελιτζάνας καθώς όλα θεωρούν ότι αποτελούν αίσιους οιωνούς για τη νέα χρονιά. Σύντομα όμως θα σηκωθούν λοιπόν, καθώς είναι must να δουν την πρώτη Ανατολή του έτους, καθώς θεωρούν ότι είναι καλή και σωστή αρχή για τη νέα χρονιά! Μιλάμε άλλωστε για τη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου!



Και τώρα επιτέλους, ώρα για φαγητό!

Το φαγητό είναι ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής των Ιαπώνων παρότι δε τους φαίνεται σε κιλά- και το έχουν αναγάγει κυριολεκτικά σε τέχνη! Και ποια καλύτερη ευκαιρία να βάλουν σε εφαρμογή όλη τους την τέχνη από την ιδιαίτερη μέρα της Πρωτοχρονιάς;!

Λίγες μέρες πριν τη νέα χρονιά αρχίζει η προετοιμασία του Πρωτοχρονιάτικου φαγητού (osechi ryori). Πρόκειται για ένα μεγάλο πιάτο με ένα combo υλικών/φαγητών, το οποίο αποτελείται συνήθως από τα εξής:


osechi ryori


ένα είδος βραστό φύκι (kombu)

ένα είδος μπαλίτσας-κέικ από ψάρι (kamoboko)

αυγοτάραχο (kazunoko

ένα είδος πουρέ από γλυκοπατάτα και κάστανο (kurikinton)

ένα είδος γλυκισμένων μαύρων φασολιών σόγιας (kuromame)

δύο είδη ρίζας ψιλοκομμένης (kinpira goboo και  renkon)

μεγάλο λυθρίνι ή αστακός (ise ebi)

ένα είδος σούπας (ozoni ή nimochi) με μπάλες ρυζιού τα omochi!

και ανά περιοχή κάποιες συμπληρωματικές λιχουδιές

Η σούπα με τα omochi, είναι πάντα η πρώτη σούπα του χρόνου- τα omochi θεωρούνται ότι φέρνουν καλή τύχη. Καλή τύχη θεωρείται ότι φέρνουν και τα μαύρα φασόλια, τα kuromame.

Και επειδή την Πρωτοχρονιά τρώμε και πίνουμε, εκτός από το ειδικό μενού της ημέρας, υπάρχει και ειδικό ποτό, το λεγόμενο «otoso». Το otoso είναι ένα είδος sake το οποίο πίνουν οι Ιάπωνες μόνο την Πρωτοχρονιά για το πρώτο τσούγκρισμα ( το λεγόμενο “campai”, το αντίστοιχο του Ελληνικού «εις υγείαν») και μετά συνεχίζουν με το κλασικό sake. Το otoso φτιάχνεται με την προσθήκη ενός υλικού από το φαρμακείο, στο κανονικό σάκε.


Τα φαγητά τοποθετούνται σε ειδικά κουτάκια από λακαρισμένο ξύλο, πανέμορφα , τόσο που λυπάσαι να τα αγγίξεις!

Έτσι λοιπόν γιορτάζουν εν ολίγοις οι περισσότεροι Ιάπωνες τον ερχομό του νέου έτους.. Το κοινό μας στοιχείο πάντως είναι η ελπίδα ότι η νέα χρονιά θα φέρει καλύτερη τύχη και ευτυχία, μια ελπίδα που δεν αλλάζει ούτε βάσει τοπογραφικού, ούτε θρησκείας, ούτε κουλτούρας ούτε χρώματος αλλά αφορά τις καρδιές όλων των ανθρώπων ανά την Υφήλιο! 




ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ OΛΟΥΣ!

AKEMASHITE OMEDETO GOZAIMASU!!!

Σάββατο 25 Δεκεμβρίου 2010

Γιορτές στην Ιαπωνία

«Ήρθαν τα Χριστούγεννα και (σε πολύ λίγο) η Πρωτοχρονιά!!! Λα λα λα λα λα…»

Ήρθαν και φέτος τα Χριστούγεννα και αναμένουμε πλέον-ξενυχτισμένοι και παραφαγωμένοι- το έτος 2011… Να δούμε τι θα μας φέρει…

Οφείλουμε λοιπόν σαν σωστά wise monkeys να μοιραστούμε μαζί σας κάποιες πληροφορίες για το τι συμβαίνει αυτές τις μέρες στην άλλη πλευρά της υφηλίου:

Γιορτές στην Ιαπωνία και ερχομός του νέου Έτους!!

Οι Ιάπωνες παραδοσιακά δε γιορτάζουν Χριστούγεννα –πέραν του μικρού αριθμού Χριστιανών που υπάρχουν στη Νότια –κυρίως- Ιαπωνία αλλά σίγουρα γιορτάζουν μεγαλόπρεπα τον ερχομό του Νέου Έτους (oshogatsu)...

Ο εορτασμός του Νέου χρόνου αποτελούσε ανέκαθεν στην Ιαπωνία, τη μεγαλύτερη γιορτή του έτους. Οι Ιάπωνες γιόρταζαν τον ερχομό του νέου έτους βάσει του Κινέζικου Ημερολογίου, ωστόσο από το 1873 (5 χρόνια μετά την Αποκατάσταση του Meiji) υιοθέτησαν το Γρηγοριανό Ημερολόγιο και γιορτάζουν την πρώτη μέρα του χρόνου, την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους.


Περιμένοντας το Νέο Έτος…

Οι προετοιμασίες ξεκινούν από τις αρχές Δεκέμβρη οπότε και όλοι οι Ιάπωνες ετοιμάζουν ένα είδος κάρτ-ποστάλ –τις λεγόμενες negajo- οι οποίες είτε έχουν πάνω σκίτσα του «ζώου» που αντιπροσωπεύει το Κινέζικο Ημερολόγιο (φέτος θα γιορτάσουμε τη χρονιά του Λαγού! Δηλαδή όπου φύγει –φύγει κυριολεκτικά εδώ στην Ελλαδίτσα) είτε εκτυπώνοντας κάποια οικογενειακή φωτογραφία πάνω τους, ενώ στο πίσω μέρος γράφουν ευχές οι οποίες αφορούν κυρίως ευχαριστίες για την υποστήριξη και βοήθεια που έλαβαν τη χρονιά που πέρασε καθώς και ευχές-παράκληση για υποστήριξη και τη νέα χρονιά. Στέλνονται σε συνεργάτες, οικογενένεια και φίλους ενώ ΠΡΟΣΟΧΗ-ΠΡΟΣΟΧΗ ποτέ δε στέλνουν σε άτομα που γνωρίζουν ότι έχασαν, τη χρονιά που πέρασε, κάποιο συγγενικό πρόσωπο... Όλες οι κάρτες πρέπει βάσει ετικέτας να αποστέλονται πριν τη νέα χρονιά, ενώ τα Ιαπωνικά ταχυδρομεία τις παραδίδουν – Ω ΝΑΙ ΟΛΕΣ ΜΑΖΙ- την 1η Ιανουαρίου! Όπως καταλαβαίνετε, για να παραδοθεί το βουνό των καρτών, προσλαμβάνονται εποχιακοί «Ταχυδρόμοι» κυρίως φοιτητές που θέλουν να βγάλουν ένα καλό χαρτζιλίκι! 


Photo by C. Houliaras & T. Katsimihas


Όταν φτάνουν οι τελευταίες μέρες του έτους, οι Ιάπωνες επιδίδονται σε έναν ΜΕΓΑΛΙΩΔΗ καθαρισμό  των σπιτιών και των χώρων εργασίας τους, έτσι ώστε το Νέο Έτος να τους βρει καθαρούς και γυαλισμένους δηλαδή κυριολεκτικά ολοκαίνουργιους στην καινούργια χρονιά!

Η Παραμονή της Πρωτοχρονιάς είναι μια πολύ σημαντική μέρα  και είναι παράδοση να τρώνε noodles (toshikoshi soba) καθώς  οι μακρυές και γερές νούγιες αντιπροσωπεύουν τη μακροζωία και την ευημερία! Οι οικογένειες συγκεντρώνονται στα σπίτια –κάτι σαν το δικό μας Ρεβεγιόν- και περιμένουν την αλλαγή της ώρας τρώγοντας, πίνοντας, ακούγοντας μουσική, μέχρι να φύγουν μετά τα μεσάνυχτα για τον κοντινότερο Σιντοϊστικό Ναό προκειμένου να προσευχηθούν. Τα μεσάνυχτα ακριβώς, οι Βουδιστικοί Ναοί χτυπούν 108 φορές τις καμπάνες τους , σηματοδοτώντας τη νέα χρονιά!

Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2010

Ο Αυτοκράτορας κλείνει τα 77 του χρόνια!

Η 23η Δεκεμβρίου .....

Ημέρα Εθνικής Εορτής και αργίας για την Ιαπωνία (για να μην λέμε μόνο για την Ελλάδα που όποτε δεν απεργεί, απλά «αργεί»), και επίσημοι εορτασμοί σε όλα τα σημεία της γης που φιλοξενούν μια επίσημη Ιαπωνική αρχή.

Ω, ναι… Η Ιαπωνία, αυτή η χώρα της τεχνολογικής ανάπτυξης και του εμπορίου, των εικόνων του μέλλοντος και των πολυεθνικών, έχει Αυτοκράτορα. Το μυαλό σας θα πηγαίνει σε αυτοκράτορες τύπου Σίσσυ ...αλλά στην Ιαπωνία είναι – όπως και τα περισσότερα θέματα- κάπως διαφορετικά τα πράγματα.

Αυτοκρατορική Σημαία

Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή... Σύμφωνα με το βιβλίο Nihon Shoki, το οποίο γράφτηκε τον 8ο αιώνα μ.Χ και αφορά την ιστορία της Ιαπωνίας, μαθαίνουμε ότι η Αυτοκρατορία της Ιαπωνίας ιδρύθηκε το 660 π.Χ, από τον Αυτοκράτορα Jimmu. Σύμφωνα με την Ιαπωνική Μυθολογία λοιπόν, ο Αυτοκράτορας Jimmu, ήταν απόγονος της Αματεράσου, της Θεάς του Ηλίου (οι αρχέγονες θρησκείες είχαν κοινά χαρακτηριστικά...) ο οποίος ενθρονίστηκε το 660 π.Χ. Παρότι οι μύθοι δεν θεωρούνται ιστορικά ακριβείς, είναι γενικά αποδεκτό ότι Αυτοκράτορες βασιλεύουν στην Ιαπωνία, πάνω από 1500 χρόνια και όλοι προέρχονται από την ίδια αυτοκρατορική οικογένεια (σόι πάει το βασίλειο που λένε..). Ο Ιαπωνικός Αυτοκρατορικός Οίκος είναι η μεγαλύτερη σε διάρκεια και συνέχεια, κληρονομική Μοναρχία στον κόσμο. 

Αυτοκράτορας Jimmu

Στην Ιαπωνία, ο Αυτοκράτορας αποτελεί την κεφαλή του Κράτους καθώς και την υψηλότερη μορφή της θρησκείας Σίντο (τη γηγενή πνευματική πίστη στην Ιαπωνία που ονομάζεται και Kami-no-michi, δηλ. ο Δρόμος του Θεού). Είναι γεγονός ότι οι αυτοκράτορες είχαν συνήθως συμβολική δύναμη και όχι πρακτική στο μεγαλύτερο μέρος της Ιαπωνικής ιστορίας, ωστόσο ήταν πάντα πρόσωπα σεβασμού, και έδιναν αναγνώριση και νομιμοποίηση στους πραγματικούς κυβερνήτες της Ιαπωνίας. 
Στη σύγχρονη – ας πούμε- Ιαπωνία, με την Παλινόρθωση του Meiji το 1868, το Σογκουνάτο του Tokugawa εκθρονίστηκε και ο Αυτοκράτορας Meiji έγινε η κεφαλή του κράτους, το ενωτικό πρόσωπο της Ιαπωνίας, απόλυτα σεβαστό από όλους τους Ιάπωνες ανεξαρτήτου πίστης, πολιτικών πεποιθήσεων και αντιλήψεων, χωρίς όμως πρακτική δύναμη και διαχειριστική εξουσία. 
Το Σύνταγμα του 1946 – μετά την άνευ όρων παράδοση της Ιαπωνίας ( σε αυτό το θέμα θα αναφερθούμε εκτενώς στο μέλλον)- δηλώνει ξεκάθαρα ότι ο Αυτοκράτορας έχει συμβολική λειτουργία, και συμμετέχει κυρίως σε Τελετουργίες, διπλωματικές συναντήσεις κ.α. Ενδεχομένως κάτι αντίστοιχο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην Ελλάδα (όσον αφορά τις αρμοδιότητες).  
Στην Ιαπωνία μετράνε συχνά τις χρονιές βάσει της περιόδου βασιλείας του κάθε Αυτοκράτορα. Π.χ. το Grumpy Monkey που γεννήθηκε το 1976 (περίοδος όπου βασίλευε ο Hirohito,  δηλ. Περίοδος Showa) λέει όταν ρωτάται από Ιάπωνες ότι γεννήθηκε την 51η χρονιά Showa, αν και το αποφεύγει γιατί ακούγεται πολύ μεγαλύτερη από ό,τι είναι!

Το 1989, ξεκίνησε η περίοδος Heisei (της οποίας διανύουμε το 22ο έτος), όταν ο Αυτοκράτορας Ακιχίτο έγινε ο 125ος Αυτοκράτορας της Ιαπωνίας, ο οποίος και νυμφεύτηκε την Αυτοκράτειρα Michiko , την πρώτη αυτοκράτειρα η οποία δεν προέρχεται από Ευγενική Οικογένεια

Αυτοκράτορας Ακιχίτο και Αυτοκράτειρα Μίτσικο

Σύμφωνα με το σημερινό Σύνταγμα, ο Αυτοκράτορας αποτελεί το «Σύμβολο του Κράτους και της Ενότητας του» και όπως αναφέραμε και στον τίτλο, η ημέρα των γενεθλίων του αποτελεί επίσημη αργία του κράτους.


Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010

1000 γερανοί origami



 (x 500!)
Photo by C. Houliaras

Όλοι γνωρίζουν πάνω κάτω τι εστί «origami»(ακόμα ένα στερεότυπο: μικρά γιαπωνεζάκια να παιδεύονται για ώρες διπλώνοντας τετράγωνα χαρτάκια και στο τέλος να βγάζουν, όπως ο μάγος το κουνέλι από το καπέλο, ένα χάρτινο ζωάκι!). Οπότε θα παραθέσουμε μια μικρή ενδιαφέρουσα ιστορία για ένα συγκεκριμένο origami: Την ιστορία των χιλίων γερανών origami.

Τα Senbazuru” (1000 γερανοί origami)  είναι μια κατασκευή 1000 χάρτινων γερανών με τη μέθοδο origami (ελπίζω να έχετε καταλάβει ότι μιλάμε για τον γερανό το πτηνό, και όχι τον βαρύ εξοπλισμό  που χειρίζεται ο κουμπάρος!), οι οποίοι συγκρατούνται μαζί με κλωστές.

Ένας αρχαίος Ιαπωνικός μύθος λέει ότι ο κάτοχος μιας τέτοιας χιλιάδας γερανών origami, δικαιούται να του εκπληρωθεί μια ευχή από έναν γερανό, όπως η μακροζωία ή η ανάρρωση από βαριά ασθένεια ή τραυματισμό.

Ο γερανός (μιλάμε ακόμα για το πτηνό, ε?!) στην Ιαπωνία αποτελεί ένα από τα ιερά πλάσματα (όπως ο δράκος και η χελώνα), και φημολογείται ότι ζει 1000 χρόνια.  Στην Ιαπωνία λέγεται ότι αν φτιάξεις 1000 χάρτινους γερανούς origami, δικαιούσαι μια ευχή. Για αυτό και οι κατασκευές αυτές αποτελούν δημοφιλές δώρο για καλούς φίλους και οικογενειακά μέλη.

Οι χίλιοι χάρτινοι γερανοί αποτελούν και παραδοσιακό δώρο για ένα νεόνυμφο ζευγάρι (χμ… οπότε ίσως στην Ιαπωνία να παντρεύονται σε μεγαλύτερο ποσοστό από έρωτα και όχι για τα παραφουσκωμένα γαμήλια «φακελάκια»!), μιας και εκπροσωπούν την ευχή για χίλια χρόνια ευτυχίας και ευημερίας για το ζευγάρι. Από την άλλη, η παράδοση των παλαιότερων χρόνων ήθελε το ζευγάρι να κατασκευάζει 1000 χάρτινους γερανούς μαζί πριν φτάσει στην τέλεση του μυστηρίου του γάμου, διαδικασία που απαιτούσε υπομονή, εμπιστοσύνη και κατανόηση, αρετές που είναι απαραίτητες για έναν καλό γάμο. Το ζευγάρι που θα κατάφερνε να φτάσει στην ολοκλήρωση της κατασκευής 1000 χάρτινων γερανών μαζί, αποδείκνυε την ικανότητα να μείνει μαζί αγαπημένο για πολύ καιρό (ίσως και για πάντα!)

Οι χίλιοι χάρτινοι γερανοί δίδονται επίσης και σε νεογέννητα μωρά σαν ευχή για μακροζωία και καλή τύχη.

Και επειδή η αποκατάσταση μιας κοπέλας δεν είναι θέμα μόνο της Ελληνικής κοινωνίας, στην Ιαπωνία τα κορίτσια που κλείνουν το 16ο έτος της ζωής τους, πρέπει να φτιάξουν 1000 γερανούς origami και να τους προσφέρουν σε ένα αγόρι που θαυμάζουν, για να έχουν το γούρι του «καλού προξενιού».

Και μια συγκινητική ιστορία μέσα στην ιστορία των 1000 γερανών origami:

Ένα κορίτσι από τη Χιροσίμα- η Sadako Sasaki- προσπάθησε να φτιάξει 1000 γερανούς origami με την ελπίδα να εκπληρωθεί η ευχή της να επιβιώσει από την λευχαιμία, αποτέλεσμα της ρίψης της ατομικής βόμβας στην πόλη της κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Μια εκδοχή της ιστορίας λέει ότι κατάφερε να φτιάξει 644 γερανούς πριν καταλήξει, σε ηλικία 12 ετών, και οι φίλοι της έφτιαξαν τους υπόλοιπους 356, τους οποίους και τοποθέτησαν μαζί της κατά την ταφή , ενώ μια άλλη εκδοχή- που υποστηρίζεται και από το Hiroshima Peace Memorial Museum (όπου και δεσπόζει άγαλμά της κρατώντας στο χέρι έναν γερανό) ,λέει ότι η Sadako κατάφερε να φτιάξει και τους 1000 γερανούς πριν το θάνατό της.

Επειδή το χαρτί δεν ήταν σε αφθονία, η Sadako μάζευε τα περιτυλίγματα από τα φάρμακα που της χορηγούσαν στο νοσοκομείο που πέρασε τον τελευταίο χρόνο της ζωής της, και οι συμμαθητές της της έστελναν όσο χαρτί μπορούσαν να συλλέξουν. Οι 1000 γερανοί origami αποτελούν σύμβολο της παγκόσμιας ειρήνης.      

Οι 1000 γερανοί δένονται συνήθως  σε 40 κλωστές των 25 γερανών. Και δημιουργούν μια όμορφη αίσθηση ότι ίσως να εκπληρωθεί μια ευχή μας-μια σημαντική ευχή όπως η καλή υγεία και η ευτυχία, όχι απαραιτήτως η δική μας αλλά και άλλων-όχι απλά επειδή την σκεφτήκαμε και την περιμένουμε, αλλά επειδή με υπομονή και επιμονή κοπιάσαμε να κάνουμε όσα «απαιτούνται» για να την δικαιούμαστε…

[ Στο παρελθόν, ο Ελληνοϊαπωνικός Σύλλογος -http://grjpn-association.gr/index.php- κατασκεύασε και έστειλε με εκπρόσωπο, 3.000 χάρτινους γερανούς στο Μουσείο Ατομικής Βόμβας στη Χιροσίμα]

Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

Γιατί είμαστε τελικά τα three wise monkeys?



Πολλοί μας ρωτάτε γιατί αυτοαποκαλούμαστε τα three wise monkeys αντί "οι άγγελοι του Τσάρλι" ή "οι 3 σαμουράι" ή οι |3 ΕλληνοΙαπωνέζες" ή τέλος πάντων γιατί πιθήκια και όχι κάτι άλλο…(κρίμα είναι και είναι και ωραία κορίτσια…)!!!
Ειλικρινά όμως όλο αυτό προέκυψε εντελώς τυχαία…..και δεν έχει καμία σχέση με το αν είμαστε wise ή όχι….(μάλλον όχι….).
Μια μέρα (πριν από πολλούς μήνες… όπως αναφέραμε στην αρχή) βρεθήκαμε, πήραμε από μία κόλλα χαρτί και οι 3 και αρχίσαμε να γράφουμε ονόματα…ιδέες….ονόματα….ιδέες…. και ξαφνικά ήρθε η επιφώτιση στην Hungry monkey  ! και τσούπ….κάπου εκεί γεννήθηκε και η Grumpy monkey και η  Sporty monkey!!
Πρόκειται λοιπόν όχι για 3 τυχαία πιθήκια, αλλά για τον Mizaru (ο οποίος κλείνει τα μάτια του και δε βλέπει το κακό), τον Kikazaru (ο οποίος καλύπτει τα αυτιά του για να μην ακούει το κακό)  και τον Iwazaru (ο οποίος κλείνει το στόμα του για να μην πει κάτι κακό). Είναι τα 3 πιθήκια που στην Ιαπωνία αποτελούν την εικονογράφηση του ρητού "see no evil, hear no evil, speak no evil" (να μη βλέπεις κακό, να μην ακούς κακό , να μη λες κακό).
Και αφού και στις 3 μας ρέει (μισό μεν) Ιαπωνικό αίμα, σκεφτήκαμε και οι 3 ότι δεν θα μπορούσαμε να είμαστε κάτι άλλο εκτός από τα sanzaru!
 Σύμφωνα όμως με την Ιαπωνική ιστορία, τα πιθήκια είναι 4 και όχι 3… και πολύ καλά θα έρθετε και θα μας ρωτήσετε πάλι…και το τέταρτο που είναι?
….η απάντηση?……..το ψάχνουμε ακόμα!!….όποτε εάν έχετε να μας προτείνετε κάποιον που να ακούει στο όνομα Shizaru ( ο οποίος συμβολίζει την πεποίθηση του «να μην κάνεις κακό» "do no evil" και συνήθως παρουσιάζεται με σταυρωμένα τα χέρια.), ενημερώστε μας το συντομότερο δυνατό!!!
Στην Ιαπωνία, το ρητό έχει διάφορες έννοιες, η κύρια όμως είναι η πεποίθηση του να έχεις καλή σκέψη και καρδιά, πράξη και ρήση. Στη Δύση μπορείς να το βρείς παραφρασμένο με την έννοια του «αγνοώ» «κοιτάω απο την άλλη για να μην αντιμετωπίσω κάτι».
 Το ρητό αυτό έγινε δημοφιλές από ένα ξυλόγλυπτο του 17 ου αιώνα, το οποίο βρίσκεται σε πόρτα ενός πασίγνωστου Ναού, του Tōshō-gū στην περιοχή Nikkō, της Ιαπωνίας. Τα ξυλόγλυπτα έγιναν από τον  Hidari Jingoro, και υπάρχει η πεποίθηση ότι προέρχονται από τον Κώδικα Συμπεριφοράς του Κομφούκιου, χρησιμοποιώντας την εικόνα των πιθήκων ως μέσο για να απεικονίσουν τον κύκλο ζωής του ανθρώπου. (αν θυμόμαστε καλά…..όλοι πιθήκια είμαστε κατά βάθος..)!

 Η φιλοσοφία ωστόσο, ήρθε στην Ιαπωνία από ένα Κινέζικο Βουδιστικό μύθο. 
Στα Κινέζικα, υπάρχει αντίστοιχη φράση στα Ανάλεκτα του Κομφούκιου η οποία θα μπορούσε να μεταφραστεί ως " Κοίτα εκεί που δεν είναι αντίθετο με το σωστό, άκου αυτό που δεν είναι αντίθετο με το σωστό, μίλα αυτό που δεν είναι αντίθετο με το σωστό, κάνε πράξη που δεν είναι αντίθετη απο τη σωστή. Το πιθανότερο είναι ότι η φράση αυτή συμπτύχθηκε και απλοποιήθηκε αφού εισήλθε στην Ιαπωνία.
 Παρότι η διδαχή της ρήσης δεν έχει τίποτα να κάνει με πιθήκους, το κόνσεπτ των πιθήκων προήλθε απο ένα λεκτικό  «παιχνίδι».   Το ρητό στα Ιαπωνικά είναι  "mizaru, kikazaru, iwazaru" (見ざる, 聞かざる,言わざる, ή με  kanji, 見猿, 聞か猿, 言わ猿),  που σημαίνει κυριολεκτικά  "μη βλέπεις, μην ακούς, μη μιλάς". Η λέξη Shizaru γράφεται αντίστοιχα し猿, "μην κάνεις". Στα Ιαπωνικά η λέξη zaru, η οποία είναι μια αρχαϊκή αρνητική μορφή ρήματος, αποτελεί ακουστικά την ίδια λέξη με το άλλο zaru, το οποίο σημαίνει πίθηκος (είναι ένας τρόπος να διαβάσεις το, το οποίο είναι ο χαρακτήρας kanji  (ιδεόγραμμα) για τον πίθηκο (στην Ιαπωνική γλώσσα, υπάρχουν πολλές ίδες λέξεις ηχητικά ωστόσο ανάλογα με το γράμμα Kanji με το οποίο γράφεται, σημαίνει κάτι τελείως διαφορετικό). Επομένως είναι προφανές πώς οι πίθηκοι προήλθαν απο ένας απλό διασκεδαστικό παιχνίδι λέξεων.
Οι πίθηκοι όμως αποτελούν πάρα πολύ σημαντικό στοιχείο και της θρησκείας του Σιντοισμού. Θεωρείται ότι οι πίθηκοι είναι αγγελιοφόροι των σιντοιστικών ναών Hie,  που επίσης έχουν σχέση με τον Βουδισμό Tendai. Υπάρχουν μέχρι και σημαντικά Φεστιβάλ για τον εορτασμό της Χρονιά του πιθήκου (κάθε 12 χρόνια και βάσει του Κινέζικου Ημερολογίου)  . Να τα θυμάστε για να μας γιορτάζουμε!!
 Στον Βουδισμό Tendai, “οι τρεις μυστικιστικοί πίθηκοι» (Sambiki Saru) περιγράφονται ως  ‘οι ακόλουθοι Saurta Hito του Mikoto ή Kōshin, οι Θεοί των Δρόμων.
 Πέρα όμως του φιλοσοφικού-θρησκευτικού χαρακτήρα τα πιθήκια έχουν και μια Λαϊκή πεποίθηση….
 Τα τρία σοφά πιθηκάκια που καλύπτουν τα μάτια, τα αυτιά και το στόμα τους είναι τα πιο γνωστά σύμβολα της πίστης Koshin, μια Ιαπωνική λαϊκή πίστη/θρησκεία που έχει τις ρίζες της στον Ταοϊσμό και την επίδραση του Αρχαίου Σιντοϊσμού.
Δεν είναι πολύ ξεκάθαροι οι λόγοι για τους οποίους οι 3 πίθηκοι έγιναν μέρος του Koshin ( μια Ιαπωνική λαϊκή πίστη/θρήσκεια), αλλά πιστεύεται ότι οι πίθηκοι βοηθούσαν τα Sanshi και τονTen-Tei να μην βλέπουν ,ακούν και λένε την κακές πλευρές ενός ανθρώπου. Τα Sanshi  είναι 3 σκουλήκια που ζουν στο σώμα κάθε ανθρώπου και «σημειώνουν» τις καλές πράξεις του,  κυρίως όμως τις κακές πράξεις του ανθρώπου μέσα στον οποίο ζουν. Το βράδυ του  Kōshin-Machi , αν ο άνθρωπος μέσα στον οποίο ζουν, κοιμάται, τα Sanshis αφήνουν το σώμα του και πάνε στονTen-Tei, τον Ουράνιο Θεό για να του αναφέρουν τις κακές πράξεις του ατόμου. Ο Ten-Tei στη συνέχεια αποφασίζει αν θα τιμωρήσει τους ανθρώπους για τις κακές τους πράξεις. Η τιμωρία είναι είτε να τους αρρωστήσει, είτε να μειώσει το χρόνο ζωής τους, ακόμη και να τους «πάρει» τη ζωή.  Όσοι είναι ακόλοθοι της πίστης αυτής-και θεωρούν οτι έχουν κάνει αξιόποινες πράξεις-  προσπαθούν να μένουν ξύπνοι κατα τη διάρκεια των νυχτών Koshin, ώστε να κρατήσουν «μέσα» τους τα Sanshi. Βέβαια, αναφερόμαστε σε παλιότερα χρόνια.. Σήμερα απλά διατηρείται ως παράδοση. . . . . .(για αυτό χαλαρώστε..!).
Εν κατακλείδι λοιπόν το ρητό αυτό έρχεται σε εμάς και λέμε ότι, ό,τι θα διαβάζετε εδώ είναι από 3 πιθήκια που δε βλέπουν, δεν ακούν και δε λένε το κακό….3 πιθήκια που δεν θα έρθουν στον ύπνο σας, 3 πιθήκια που δεν  είναι Θεοί των Δρόμων, αλλά 3 πιθήκια που χαράζουν ένα δικό τους παιχνίδι λέξεων, πράξεων και εικόνων και καλούν εσάς να συμμετάσχετε…….!
                 

Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2010

1st myth buster

Πρώτος μύθος προς κατάρριψη:

Οι Ιάπωνες τρώνε μόνο ωμό ψάρι (και ρύζι..ή αυτοί είναι οι Κινέζοι;… βραχυκύκλωμα)

-Επικρατεί η άποψη ότι η Ιαπωνική κουζίνα είναι ένα εντελώς εξωγήινο σύνολο γεύσεων με βάση το ρύζι και το ωμό ψάρι. Μια κουζίνα πριν την δημιουργία της πρώτης φλόγας…


ΛΑΘΟΣ!!!!

-Το ακούσατε από εμάς! Οι Ιάπωνες τρώνε από όλα-βέβαια μαγειρεμένα με τον δικό τους τρόπο και προσαρμοσμένα στη δική τους γευστική παλέτα.

 Τρώνε κόκκινο κρέας, χοιρινό, πουλερικά, πολλά λαχανικά, ακόμα και πατάτες (βέβαια προτιμούν κάποιες άλλες ρίζες, αλλά λέμε τώρα). Τρώνε και το ψαράκι τους, όχι όμως απαραιτήτως ωμό. Υπάρχουν πολλές και διάφορες συνταγές για μαγειρεμένο ψάρι, γευστικότατες και ενδιαφέρουσες για τον κόσμο που έχει βαρεθεί την ψητή τσιπούρα! Είναι αλήθεια ότι τρώνε πολύ ρύζι, αλλά και ζυμαρικά (τα γνωστά σε όλους μας noodles που βέβαια στα Ιαπωνικά λέγονται ramen, ή soba ή udon κλπ, ανάλογα με το είδος του ζυμαρικού και τον τρόπο προετοιμασίας του γεύματος), ελάχιστο ψωμί-αν και μετά το μεγάλο μπαμ της στροφής της νέας γενιάς προς την δυτικοποίηση, τα fast-foods τύπου burger και club sandwich πάνε σύννεφο- ανυπολόγιστες ποσότητες φυκιών (χωρίς τις μεταξωτές κορδέλες βεβαίως βεβαίως) και σαφώς πίνουν το (original) πράσινο τσάι τους (που καμία σχέση με το πράσινο τσάι που κυκλοφορεί στην Ελλάδα σε φακελάκια). Η σχέση τους με τα γαλακτοκομικά είναι ακόμα στα μαχαίρια…

 Στο σωτάρισμα και στις σάλτσες χρησιμοποιείται κατά κόρον η soy sauce που είναι αλμυρή, η οποία σε συνδυασμό με ζάχαρη και πάνω σε σιγανή φωτιά, δημιουργεί την θεσπέσια teriyaki sauce. Ευρεία χρήση γίνεται και στο ρυζόξυδο (mirin).

Ακόμα και γλυκά τρώνε-από αυτά που δεν έχουν φτάσει ακόμα στην Ελλάδα γιατί όλα τα τύπου Ιαπωνικά εστιατόρια αρνούνται παραδειγματικά να πάρουν το ρίσκο να μυήσουν τον Έλληνα στο ιαπωνικό γλυκό και επιμένουν να σερβίρουν σορμπέ και σοκολατόπιτες! Τα γλυκά (που πραγματικά πρέπει να τα δοκιμάσετε έστω μια φορά στη ζωή σας να δείτε τι χάνετε) δεν είναι σιροπιαστά ή βαριά σαν τα Ελληνικά, έχουν κυρίως σαν βάση το κόκκινο φασόλι και το ρυζάλευρο και συνήθως εκτός από γευστικός παράδεισος είναι και έργα τέχνης αφού μοιάζουν με μοναδικά λιλιπούτια γλυπτά.

Η Ιαπωνική κουζίνα είναι από τις πιο υγιεινές του κόσμου-το αποδεικνύουν άλλωστε και η σιλουέτα των Ιαπώνων και το μεγάλο προσδόκιμο ζωής τους. 

Αλλά για να πούμε και του στραβού το δίκιο, οι Ιάπωνες που επισκέπτονται ξένες χώρες, έχουν ιδιαίτερη δυσκολία στο να εξοικειωθούν με τις «δυτικές» γεύσεις, οπότε για καλό και για κακό, κουβαλάνε μαζί τους μικρές ποσότητες προμαγειρεμένων γευμάτων! Και αν τους κόψουν στο αεροδρόμιο λόγω υπέρβαρου, θα αναζητήσουν ρύζι και… ωμό ψάρι στο πλησιέστερο σουσάδικο στην γωνία από το ξενοδοχείο τους!

Photos by C. Houliaras & T.Katsimihas

Μύθοι προς κατάρριψη...



Μας τυποποιούν;

Ναι, μας τυποποιούν.

Γιατί;

Γιατί είναι εύκολο.

Γιατί;

Για πολλούς λόγους: γιατί η μεγαλύτερη εξοικείωση είναι με το τυποποιημένο. Γιατί υπάρχει άγνοια. Γιατί υπάρχει φόβος. Γιατί υπάρχει και λίγη κακία στον κόσμο.

Αλλά να μου πεις, κι εμείς δεν τυποποιούμε; Ακόμα και τους ίδιους μας τους εαυτούς; Γιατί; Γιατί είναι εύκολο. Γιατί είναι διασκεδαστικό. Γιατί έχουμε άγνοια. Γιατί έχουμε φόβο. Κακία ελπίζω να μην μας περισσεύει!

Τόσα χρόνια Ελληνογιαπωνέζες , έχουν δει τα μάτια μας… και ακούσει τα αυτιά μας… Κάποια μας έχουν εκνευρίσει. Κάποια μας έχουν στεναχωρήσει. Με κάποια έχουμε γελάσει τόσο και έχουμε κρατήσει μια ιστορία να αφηγούμαστε στις παρέες. Και αφού μας λένε three wise monkeys και είμαστε (ακόμα) καλά, χαλάλι τους!

Όμως νομίζουμε ότι ήρθε ο καιρός να απομυθοποιήσουμε κάποια πράγματα, να ρίξουμε φως στην αλήθεια και να προωθήσουμε την βαθειά γνώση… Καλά… όχι και τόσο βαθειά… Τα πνευματικά δικαιώματα σε αυτήν τα έχουν οι αρχαίοι και άντε να πληρώνεις πρόστιμα!

Εισέρχεστε στο “myth busters”… με δική σας ευθύνη! Enjoy!

Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010

Η αρχή όλων...

Απρίλιος 2010
 
Ώρα: 15:00 (θα μπορούσε…)
Μπαράκι στον Πειραιά...
3 Ελληνογιαπωνέζες συναντιούνται για καφέ-
to get to know us better (όταν βρίσκεις συν-δι-τοπίτισσες, δεν τις αφήνεις εύκολα να φύγουν). Ο καφές τελειώνει πολύ σύντομα (ώσπου να φαγωθούν δυο μπισκότα και να φύγουν οι πρωινοί). Οπότε αναγκαστικά αρχίζουν τα κρασιά. Και με τα κρασιά, αρχίζει το «μητροπαράδοτο» κλικ


και ξανά κλικ



 και ξανά ματά κλικ



Θαμώνας: «Κορίτσια; -χικ- μήπως θέτε να σας βγάλω μια φωτογραφία και τις τρεις σας?»

3 βλέμματα 1000 τσαντισμένων σαμουράι

Κλικ!

Sporty: «αυτός εμένα μου τη δίνει»
Grumpy: «Σιγά καλέ. Χαμογέλα!»

Κλικ!

Sporty: « Αυτός μου τη δίνει πολύ!»
Hungry: «Τι θα κάνεις; Θα τον δείρεις;»
Sporty: «Ναι!»
Hungry & Grumpy: « Όοοοοοοχχχχχιιιιιιιι!!!!!!!!!!!!!!!...............»





Επόμενο πρωί ...

 
Αμπελοφιλοσοφίες με χρονοκαθυστέρηση:

Σας αντιμετωπίζουν κι εσάς σαν Γιαπωνεζάκια;
Εσύ μοιάζεις περισσότερο Γιαπωνέζα από εμένα!-Όχι, εσύ! Όχι εσύ!
Τον τύπο τελικά χθες τον χτυπήσαμε;
Πόσο συχνά πηγαίνεις στην Ιαπωνία;
Τον μουσακά τον φτιάχνεις με πατάτα;
Θέλετε να ξεκινήσουμε αναρρίχηση;
Αν σου αρέσει ο Μουρακάμι, να σου δανείσω ένα τελευταίο του που μου άρεσε πολύ.
Έχω έναν φίλο που είναι φοβερός φωτογράφος, να του ζητήσω να κάνουμε μια φωτογράφιση;!
Μου τηλεφωνεί ο διευθυντής μου, μάλλον πρέπει να απαντήσω
Τελικά ο τύπος χθες την έβγαλε καθαρή;
Τον φίλο μου τον φωτογράφο να τον κλείσω;;;
Αποσυνδέομαι-πρέπει να τελειώσω τα έργα για την έκθεση.
Θέλετε να κάνουμε ένα μπλογκ;
Γιατί όχι;;;
Τι;
Θα συναντηθούμε να το συζητήσουμε….
 
 
7 μήνες μετά... Φαίνεται, το κύριο χαρακτηριστικό των Ιαπώνων, ο προγραμματισμός/οργάνωση, δεν κληροδοτήθηκε στο DNA μας. Ευτυχώς διαθέτουμε και Ελληνικά χαρακτηριστικά… κυρίως το «όπου γάμος και χαρά….»:

Νοέμβριος 2010

Hungry monkey: «
Κορίτσια,..το Belafonte έβαλε (early) happy hour τις Παρασκευές. Δεν υπάρχει πλέον δικαιολογία να το αναβάλουμε. Αυτή την Παρασκευή θα στηθεί το μπλογκ!...
Με ή… χωρίς εμάς! Τα λέμε εκεί!»
Με τον πιο παράδοξο τρόπο, την πιο απρόσμενη χρονική στιγμή, στον πιο φιλόξενο χώρο, επιτέλους! Γεννιέται η πρώτη σελίδα του μπλογκ μας... Το κάνουμε για εμάς –θέλει πολλή αποκωδικοποίηση η διπλή καταγωγή- το κάνουμε και για… εσάς (σίγουρα υπάρχετε!)-σε περίπτωση που σας ενδιαφέρει να μαθαίνετε απλές πληροφορίες για την Ιαπωνία και την Ελλάδα… Και τους Ελληνοϊάπωνες. Κι αν όχι, τότε θα το χρησιμοποιήσουμε ως πολύ καλή ευκαιρία να συναντιούνται 3 πιθηκάκια και να πίνουν κρασάκια και να λένε αερολογίες!

ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΑΤΕ ΣΤΟ BLOG ΤΩΝ 3 WISE MONKEYS!
Yorosiku onegai simasu!!