photo by C.Houliaras & T.Katsimihas

Τετάρτη 20 Απριλίου 2011

"ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά"


Άνοιξη στην Ελλάδα…πόσα ποιηματάκια και τραγούδια αφιερωμένα.. ένα απο τα πιο χαρακτηριστικά... «ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά» του Δροσίνη… Η ανοιξιάτικη Ελλάδα των παιδικών μας χρόνων είναι γεμάτη εικόνες απο ανθισμένες αμυγδαλιές… ένα δέντρο τόσο όμορφο, με ροζ-βυσσινί-λευκά άνθη…βρίσκονται παντου…αγριοαμυγδαλιές στους δρόμους..συνήθως βέβαια τις προσπερνάμε χωρίς να δώσουμε σημασία… 

αμυγαλιά απο την Ελλάδα!
Ωστόσο οι Ιαπωνίδες μητέρες μας, φρόντιζαν και φροντίζουν πάντα να υπάρχει στο σπίτι ένα κλαράκι ανθισμένο την άνοιξη, λίγα λουλουδάκια σχηματίζοντας μια μίνι σύνθεση ικεμπάνα…για κάποιο λόγο οι εικόνες των ανθισμένων αμυγδαλιών μας ήταν τρομερά οικείες…μεγαλώνοντας καταλάβαμε το γιατί…

αγαπημένη σοκολάτα με ανθισμένες αμυγδαλιές

Γιατί λοιπόν....

Η Ιαπωνία έχει κάτι αντίστοιχο..τις ανθισμένες κερασιές… ένας- αρχικά- απλός  θαυμασμός ο οποίος εξελίχθηκε με τα χρόνια σε δημιουργία σχεδόν κάτι σαν Εθνικής εορτής… αλλά ας βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά… Είναι γεγονός οτι οι Ιάπωνες ανέκαθεν είχαν εξαιρετική σχέση με τη φύση και κυρίως με τα άνθη… δεν είναι τυχαίο οτι εκεί αναπτύχθηκε η τέχνη της ικεμπάνα –της παραδοσιακής Ιαπωνικής ανθοδετικής , μια δημιουργία θεσπέσιων συνθέσεων απο άνθη και φυτά..αλλά και γι αυτό θα μιλήσουμε μια άλλη φορά…

hanami- ανθισμένες κερασιές

Ανθισμένες κερασιές λοιπόν…ή Ιαπωνιστί, Hanami...τι σημαίνει hanami? Η λέξη βγαίνει απο το Hana (=λουλούδι) και το mi (απο το miru=βλέπω), εν ολίγοις «βλέπω τα λουλούδια»..έτσι απλά... Η λατρεία προς τα άνθη ή μάλλον η συνήθεια να θαυμάζουν το άνθισμά των δέντρων και φυτών, είναι αιώνων παλιό... Το πιο πιθανό είναι να  ξεκίνησε την περίοδο Νάρα (710-794 μ.Χ) στην Αυτοκρατορική Αυλή. Εκείνα τα χρόνια απλά θαύμαζαν τα λουλούδια που άνθιζαν στην αυτοκρατορική αυλή γενικά και όχι μόνο τις κερασιές.

Ωστόσο απο την επόμενη Περίοδο, τη λεγόμενη Heian (794-1185) οι κερασιές έγιναν πολύ δημοφιλή και το hanami έμεινε πλέον συνηφασμένο με τις κερασιές αποκλειστικά.. το hanami αντιπροσώπευε την ίδια τη ζωή, τη φωτεινή και ζωντανή ωστόσο εφήμερη και παροδική (=άνθη κερασιάς πανέμορφα και λαμπερά ωστόσο σύντομα πέφτουν και χάνονται όπως η ζωή). Είπαμε..οι Ιάπωνες λατρευούν τους συμβολισμούς! Ένας λόγος που λατρεύονταν τα δέντρα ήταν επειδή θεωρούσαν οτι κατοικούσαν εντός τους θεότητες, και γι’αυτό και έδιναν προσφορές, κυρίως σάκε...στην πορεία, έμεινε σαν διαδικασία κυρίως και αφορμή για συνεστιάσες και εορτασμό!

Αρχικά λοιπόν, συνήθεια της αυλής, σύντομα εξελίχθηκε σε μαζική εορτή, ενώ άπειρα δέντρα κερασιάς φυτεύτηκαν σε καίρια σημεία ώστε να είναι διαθέσιμα στο λάο και ακόμη και τώρα, αιώνες μετά, οι σύγχρονοι Ιάπωνες τα επισκέπτονται απο τα τέλη Μαρτίου ώς τις αρχές Μαϊου για να τα θαυμάσουν... Ενδεικτικό της σημασίας που δίνουν στις ανθισμένες κερασιές είναι οτι υπάρχει ειδικό Δελτίο Πρόγνωσης καιρού για την ακριβή ημερομηνία που θα είναι τα δέντρα σε πλήρη άνθιση (συνήθως κρατάει 2 εβδομάδες) οπότε και διεξάγονται οι γιορτές και τα πάρτυ υπο την ομορφιά των ανθών της κερασιάς.

παλιό Ιαπωνικό πόστερ με θέμα τις ανθισμένες κερασιές

Άπειρα ποιήματα, θεατρικές παραστάσεις καμπούκι και τραγούδια έχουν γραφτεί για να υμνήσουν την ομορφία τους... πραγματικά, είναι ένα μοναδικό θέαμα, βροχή και χαλιά απο άνθη στα πάρκα, συνθέτοντας ένα σκηνικό απο μόνα τους, με τους επισκέπτες εναλασσόμενους κομπάρσους κάθε λεπτό... Η Άνοιξη σηματοδοτεί πολλά για τον Ιάπωνα, προσωπική μας άποψη είναι οτι αποτελεί την πιο αγαπημένη εποχή της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου.  Ο καιρός είναι πιο γλυκός απο ποτέ, ούτε η υγρασία του καλοκαιριού, ούτε το διαπεραστικό κρύο του χειμώνα.... αν ταξιδέψει κανείς για μια και μόνο φορά στην Ιαπωνία, συστήνουμε να το κάνει την άνοιξη, είναι σίγουρο οτι θα απολάυσει το ταξίδι πολύ περισσότερο...

Γερμανική ταινία με τίτλο hanami

Ευχή των 3 wise monkeys θα ήταν να γεμίζαμε και τα Ελληνικά πάρκα, λεωφόρους και δρομάκια με αμυγδαλιές (ένα δέντρο που στην Ελλάδα έχει την αντίστοιχη ομορφιά του δέντρου της κερασιάς) και κάθε χρόνο τέτοια εποχή να ξεκινούσαν οι εορτασμοί και να απολαμβάναμε την ομορφιά που φανερώνουν τα απλά και λητά αυτά άνθη της αμυγδαλιάς...