Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης....Εναλλακτικά?

Στην Ιαπωνία ο Μάρτης καλωσορίζεται με γλυκότερα λόγια...είναι ο Μήνας που σηματοδοτεί τον ερχομό της Άνοιξης, μια Εποχή κυριολεκτικά λατρεμένη από τους Ιάπωνες... Μην ξεχνάμε οτι την Άνοιξη γιορτάζουν και τον ερχομό των ανθισμένων κερασιών –μέχρι και ο δικός μας (εξαρτάται για ποια καταγωγή μας μιλάμε βέβαια) Νίκος Καζαντζάκης στο «Ταξιδεύοντας: Κίνα-Ιαπωνία» αναφέρεται στις Ιαπωνικές ανθισμένες κερασιές...

Ο Μάρτης λοιπόν περιλαμβάνει μια από τις μεγαλύτερες Ιαπωνικές γιορτές, το Hina-matsuri (Hina που σημαίνει Πριγκίπισσα και matsuri που σημαίνει κάτι σαν Πανηγύρι –ωστόσο ουδεμία σχέση με τα πανηγύρια της Ελλάδος!). Αφορά τον εορτασμό των κοριτσιών –ναι, έχουμε δική μας γιορτή- και γιορτάζεται συγκεκριμένα στις 3 Μαρτίου κάθε έτους, είναι η επίσημη «Μέρα των κοριτσιών». Άλλη ονομασία της γιορτής είναι Momo no sekku (momo= ροδάκινο) επειδή είναι η εποχή που καρποφορούν οι ροδακινιές. 

Grumpy monkey & sister long time ago in Japan

Το Hina-matsuri έχει τις ρίζες του σε μια αρχαία γιορτή, τη Hina-Nagashi, κατά την οποία τοποθετούσαν ομοιώματα κούκλας στο ποτάμι για να «χαθούν» , να παρασυρθούν από το νερό η κακή τύχη και αρρώστιες της χρονιάς –που θεωρούσαν ότι μεταφέρονταν μέσω της κούκλας. Στη συνέχεια, κατά την περίοδο Edo (1603-1867), η γιορτή έγινε πλέον γνωστή με το όνομα Hina Matsuri και παρέμεινε δημοφιλής μέχρι και σήμερα.

Στις 3 Μαρτίου κάθε χρόνου λοιπόν, οι Ιαπωνικές οικογένειες που έχουν μικρά κορίτσια, συγκεντρώνονται για να γιορτάσουν και τρώνε διάφορες λιχουδιές όπως hishi-mochi , ένα είδος (άγλυκου) γλυκού σε σχήμα ρόμβου (το σχήμα του ρόμβου συμβολίζει τη γονιμότητα), με βάση το mochi (ένα είδος ρυζο-κέικ από κολλώδες ρύζι) το οποίο έχει 3 στρώσεις, μια ρόζ που συμβολίζει τα άνθη της δαμασκηνιάς, μια λευκή που συμβολίζει το χιόνι και την καθαρότητα και αγνότητά του και μια πράσινη στρώση που προκύπτει από το mogusa-mochi που θεωρείται τονωτικό και καθαρίζει το αίμα.

Hina-Matsuri γλυκά

 Επίσης ένα άλλο πιάτο που θεωρείται must για τη μέρα, είναι το ushuijiru, μια σούπα με μικρά μύδια με το κέλυφός τους, τα οποία μύδια συμβολίζουν την «ενότητα και γαλήνη στο ζευγάρι» (βλ. ενωμένο κέλυφος στη βάση του – κατ’ επέκταση να έχει ένα καλό γάμο το κορίτσι), ενώ ακόμη συμβολίζουν και την αγνότητα  (ενώ στην Ελλάδα όλοι γνωρίζουμε ότι τα οστρακοειδή σχετίζονται με άλλα θέματα! ειρωνεία..). Ο πιο δημοφιλής τρόπος παρασκευής σούπας είναι με φρέσκα κρεμμύδια που στην Ιαπωνία λέγονται spring onions- κατά την Αγγλική ονομασία- και χρησιμοποιούνται επειδή τιτλοφορούνται με το «Spring» και άρα σχετίζονται με την ανοιξιάτικη αυτή Εορτή! Οι Ιάπωνες γενικά αρέσκονται πολύ στο να χρησιμοποιούν κάθε είδους συμβολισμούς!!

σούπα με οστρακοειδή

Κατά τη διάρκεια της εορτής, κάθε σπίτι διακοσμείται για χάρη του κοριτσιού του σπιτιού, με μια σύνθεση που αποτελείται από δυο κούκλες που παρουσιάζουν έναν Αυτοκράτορα και μια Αυτοκράτειρα, ντυμένους με κιμονό από την περίοδο Heian (794-1192) τότε που φορούσαν βαρειά κιμονό με 12 στρώσεις , τα οποία στις μέρες μας φορούν μόνο οι γόνοι της βασιλικής οικογένειας και μόνο στους γάμους τους. Οι δύο κούκλες αυτές τοποθετούνται στην κορυφή ενός είδους σκάλας, επενδυμένης με κόκκινο ύφασμα σαν τσόχα. Στο πιο κάτω επίπεδο τοποθετούνται 3 κούκλες που αντιπροσωπεύουν τις κυρίες της τιμής, ενώ ακόμη πιο κάτω 5 μουσικοί, πιο κάτω 2 ιερείς και τέλος 3 υπηρέτες. Πίσω από το αυτοκρατορικό ζεύγος τοποθετείται ένα χρυσό Ιαπωνικό παραβάν (σε μικρογραφία όλα βέβαια) και στη βάση της σκάλας, αφήνουν φρέσκα ροδάκινα ή άνθη, hishi-mochi, κ.α.

σετ Hina-ningyo

Ένα ολοκληρωμένο σετ hina-ningyo (ningyo=κούκλα) μπορεί να κοστίζει πολλές χιλιάδες ευρώ και συνήθως κληροδοτούνται από μητέρα σε κόρη και αποτελεί μεγάλη τιμή. Αν δεν υπάρχουν διαθέσιμα, σταδιακά ανά έτος οι γονείς ή παππούδες αγοράζουν σιγά-σιγά τα «κομμάτια» του σετ και τα δωρίζουν στο κορίτσι του σπιτιού. Το σετ μένει κρυμμένο και βγαίνει μόνο για την περίοδο της εορτής και με το τέλος της πρέπει να μαζευτεί αμέσως αλλιώς- σύμφωνα με την Ιαπωνική παράδοση - το κορίτσι είναι «καταδικασμένο» να παντρευτεί μεγάλη , κοινώς και Ελληνιστί να γεροντοκορέψει ή να παντρευτεί ούσα μεγαλοκοπέλα....

σχεδόν τίποτα δεν έχει αλλάξει απο τα μέσα του προηγούμενου αιώνα!

Όταν στηθεί όλο το σετ λοιπόν, τα κορίτσια, ντυμένα με τα παιδικά κιμονό, κάθονται μπροστά στο hina-ningyo σετ και βγάζουν τις απαραίτητες επίσημες φωτογραφίες οι οποίες στέλνονται σε συγγενείς και φίλους.

Κι έτσι λοιπόν γιορτάζονται τα κορίτσια στην Ιαπωνία, γιατί, ναι, και εκεί τα κορίτσια θεωρούνται οι «πριγκίπισσες» του σπιτιού! Απλά δεν τις αποκαλούν έτσι κάθε τόσο παρά μόνο κάθε 3 του Μάρτη!

Χρόνια πολλά σε όλες τις μικρές-αλλά και τις μεγάλες!-«πριγκίπισσες»!