Και το όνομα αυτού/αυτής....!!!!

Θα θυμάστε ίσως τη διαφήμιση που κάποιος φώναζε «Γιώργο!» σε ένα κατάμεστο γήπεδο και γυρνούσαν πολλά πολλά κεφάλια!

Η παράδοση λοιπόν της Ελλάδας να βαφτίζεται ο εγγονός με το όνομα του παππού και η εγγονή με της γιαγιάς-με ό,τι μικροκαυγάδες μπορεί να δημιουργήσει αυτό στις οικογένειες αφού υπάρχουν 2 γιαγιάδες και 2 παππούδες που θέλουν ο καθένας να ακουστεί το δικό του όνομα!- δεν είναι παγκόσμιο φαινόμενο.

Στην Ιαπωνία ειδικά, κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν γίνεται, αλλά αποφεύγεται κιόλας!

Sporty Monkey jr

Στην Ιαπωνία λοιπόν, κάθε παιδί παίρνει το δικό του όνομα, και αυτό εξαρτάται συνήθως από την έμπνευση της στιγμής. Τα ονόματα συνήθως σχετίζονται με κάποια σημαντική αρετή του χαρακτήρα ή θέση που εύχονται οι γονείς να έχει το παιδί τους στη ζωή του και την κοινωνία (αγνότητα, ήθος, καλοσύνη, δύναμη, αυτός που αγαπάει τον κόσμο κ.α.), αλλά μπορεί επίσης να αντικατοπτρίζει τις καιρικές συνθήκες κατά τη γέννησή του (χιόνι, καλοκαιρινό πρωινό), κάποιο όμορφο φυσικό στοιχείο κλπ. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προτιμήσουν οι γονείς ένα όνομα στο οποίο να συμπεριλαμβάνεται ένα γράμμα kanji από το όνομα κάποιου προγόνου. Μόνο ένα!

Ακόμα και ο πονοκέφαλος των προετοιμασιών για τα βαφτίσια-άντε να προλάβεις να κλείσεις "καλή" εκκλησία και "καλή" ημερομηνία-δεν υπάρχει στην ατζέντα των νέων μητέρων της Ιαπωνίας, καθώς η ονομασία του μωρού γίνεται με την εξής απλή διαδικασία:

Περίπου 7 μέρες μετά τη γέννησή του (που μπορεί να πάρει παράταση μέχρι και δύο εβδομάδες μετά την ημερομηνία γέννησης, οπότε και πρέπει τελικά να δηλωθεί το παιδί στο ληξιαρχείο), με μια λιτή τελετή-που διαφοροποιείται στις λεπτομέρειες από περιοχή σε περιοχή- η οποία ονομάζεται shichiya (έβδομη νύχτα) ή meimei (τελετή ονομασίας), δίδεται στο μωρό επίσημα πλέον το όνομά του. Το όνομα του μωρού γράφεται με καλλιγραφία στο meimeisho-ένα ειδικό κομμάτι χαρτί- το οποίο τελικά είτε κρεμάται σε  ειδικό σημείο στο σπίτι της οικογένειας, είτε στο δωμάτιο του παιδιού πάνω από την κούνια του, είτε δωρίζεται στον «νονό». Και εκεί ουσιαστικά ολοκληρώνεται η ιστορία! Το πολύ να γευματίσουν μαζί τα δύο ζεύγη παππούδων και γιαγιάδων για να γιορτάσουν το γεγονός.

Aya: "colourful"

Απλή τελετή, γρήγορες διαδικασίες και το μωρό έχει ένα όμορφο όνομα που θα το καθοδηγεί και θα το χαρακτηρίζει (όχι ως απόγονο του τάδε και της τάδε- για αυτό εξ’ άλλου δεν υπάρχουν και τα επώνυμα;!- αλλά ως το παιδί της ευγενικής ομορφιάς, το χαμογελαστό παιδί, το σοφό παιδί, η ελπίδα-όχι της γιαγιάς της της Ελπίδας αλλά της υπέροχης αξίας του να ελπίζεις και να δίνεις ελπίδα και στους άλλους-ο πρωτότοκος, ο σπουδαίος άντρας, ο γενναιόδωρος και δε συμμαζεύεται).

Grumpy Monkey jr

Γιατί όμως αποφεύγουν να δώσουν το όνομα ενός προγόνου στο νέο απόγονο; Γιατί πολύ απλά, στην Ιαπωνία σπάνια απευθύνονται σε κάποιον με το μικρό του όνομα-θεωρείται αγένεια, προσβολή, ειδικά αν πρόκειται για κάποιον πρεσβύτερο ή ανώτερο σε βαθμό και κοινωνική θέση. Συνήθως η απεύθυνση γίνεται με τη χρήση του επωνύμου και την κατάληξη –san, ή με τη χρήση της ιδιότητας του ατόμου (όπως sensei για τον δάσκαλο κ.ο.κ). Ακόμα και απευθυνόμενοι σε μικρά παιδιά, δεν αναφέρεται σκέτο το όνομά τους, αλλά προστίθεται συνήθως η κατάληξη –chan. Και τέλος, ακόμα και μεταξύ αδερφών δεν χρησιμοποιούνται συνήθως τα ονόματα αλλά ο χαρακτηρισμός «μεγάλε αδερφέ» (oniisan), «μικρή αδερφή» (imoutosan) κ.ο.κ. ανάμεσα σε άτομα που έχουν κάποια συγγένεια. Σε αυτό το κοινωνικό πλαίσιο λοιπόν, το να δοθεί σε ένα μωρό το όνομα του παππού του και όποτε το φωνάζουν να ακούγεται το μικρό όνομα του παππού, θεωρείται αγένεια.

Τα Ιαπωνικά ονόματα γράφονται με γράμματα kanji, τη μια από τις 3 γραφές της Ιαπωνικής γλώσσας, που είναι τα Κινεζικά ιδεογράμματα. Τα ιδεογράμματα αυτά παριστούν και την έννοια που αντιστοιχεί στη λέξη. Και εδώ αρχίζουν να μπερδεύονται τα πράγματα. Γιατί δεν είναι μόνο ένα kanji που διαβάζεται με κάθε τρόπο. Σε κάθε «φωνητική» απόδοση μιας λέξης μπορεί να αντιστοιχούν περισσότερα από ένα kanji, πράγμα που σημαίνει ότι δύο «συνονόματοι» μπορεί να έχουν δύο εντελώς διαφορετικά ονόματα εννοιολογικά. Αντίστοιχα μπορεί το ίδιο kanji να προφέρεται με διαφορετικούς τρόπους, οπότε χρειάζεται πάντα(γραπτά) μια διευκρίνιση (συνήθως με αναγραφή του ονόματος και με μια από τις πιο απλές ιαπωνικές γραφές) για το πώς ακριβώς προφέρεται το όνομα που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο άτομο.

Hungry Monkey jr

Τα γυναικεία ονόματα έχουν πολύ συχνά την κατάληξη –ko (το kanji που σημαίνει «παιδί») ή –mi (το kanji που σημαίνει «ομορφιά»), ενώ τα ανδρικά ονόματα έχουν συνήθως την κατάληξη –ro (το kanji που χρησιμοποιείται σημαίνει «γιος» ή «καθαρός, έξυπνος»), ή –ta (το kanji που χρησιμοποιείται σημαίνει «σπουδαίος, συμπαγής»)  ή περιέχουν το –ichi (που σημαίνει «πρώτος») ή –kazu (ίδιο ιδεόγραμμα, ίδια σημασία με το –ichi) ή –ji («δεύτερος») ή –dai («σπουδαίος, μεγάλος»).

Και μια λεπτομέρεια: στην τόση δημιουργικότητα που εμπεριέχει η διαδικασία του να βρεις όνομα για ένα παιδί, υπάρχουν και κάποιοι περιορισμοί από το ίδιο το κράτος: στην Ιαπωνία υπάρχει επίσημη λίστα με τα kanji-είτε σε μορφή ονομάτων είτε σε μορφή συμβόλων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέρος ενός ονόματος- που «επιτρέπεται» από το κράτος να δοθούν στα νεογνά! Υπάρχουν επίσης κανονισμοί που «απαγορεύουν» αντίστοιχα τη χρήση συγκεκριμένων ονομάτων που θεωρούνται ακατάλληλα για ανθρώπους. Το 2004 η «λίστα» με τα «αποδεκτά» kanji έφτανε τα 2,232 kanji ονόματα και σκέτα kanji που μπορούν να αποτελέσουν μέρος ονόματος, και σκοπός ήταν να διευρυνθεί ώστε να συμπεριλάβει αρκετά ακόμα ιδεογράμματα που χρησιμοποιούνται είτε ευρέως είτε από πολύ παλιά και δεν βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη «λίστα».