Κέρκυρα, ένα νησί με μοναδική
ιστορία και μυθολογία, με τις δικές της ομορφιές , με γνωστούς εκπροσώπους,
τραγουδισμένη …. Όλοι ξέρουμε ότι ο Οδυσσέας μαγεύτηκε από τις διάφορες
ομορφιές του νησιού, η Πριγκίπισσα Σίσυ την επέλεξε –μάλλον ιατρικά λανθασμένα
βέβαια- για τόπο ανάρρωσης, οι βασιλιάδες είχαν τις εξοχικές τους κατοικίες.
Ένα νησί μουσείο από μόνο του, με τον πολιούχο της πόλης τον Άγιο Σπυρίδωνα, τις κανάτες το Πάσχα, το
«σοφρίτο» και τις αμέτρητες μπάντες ... Ένα
μείγμα από Βενετσιάνικες, Γαλλικές και Αγγλικές επιρροές… Αυτό όμως που πολλοί
δεν γνωρίζουν είναι ότι η πόλη της Κέρκυρας φιλοξενεί ένα από τα μεγαλύτερα
Μουσεία Ασιατικής Τέχνης της Ευρώπης! Από
πού να αρχίσουμε με αυτό το μοναδικής αξίας και ομορφιάς Μουσείο!
Μουσείο Ασιατικής Τέχνης |
Καταρχήν να πούμε λίγα γενικά
στοιχεία. Το Μουσείο φιλοξενείται σε ένα κτίσμα το οποίο από μόνο του αποτελεί
ένα Μουσείο! Οι λάτρεις της Τζέην Ώστιν και του «Περηφάνια και Προκατάληψη»
νιώθουν δέος βλέποντας το κτίριο που φιλοξενεί το μουσείο, δηλ. τα παλιά
Ανάκτορα Αρχαγγέλου Μιχαήλ & Αγίου Γεωργίου. Το Μουσείο βρίσκεται στο
κέντρο της πόλης πίσω από την «Σπιανάδα» τη μεγαλύτερη πλατεία των Βαλκανίων.
Τα Ανάκτορα- αρχιτεκτονικού ρυθμού «Αντιβασιλείας», κτίστηκαν το 1818 επί Αγγλοκρατίας των Επτανήσων
και λειτουργούσαν ως κατοικία και Διοικητήριο του Ύπατου του νησιού. Ένα νεοκλασικό κτίριο με επιρροές από την
Ελληνική και Ρωμαϊκή αρχιτεκτονική, σε παρασέρνει σε εποχές παλιές, ρομαντικές
και ήδη , μόνο στη θέα του, έχεις «ταξιδέψει» στο χρόνο…
Περίοδος Αντιβασιλείας |
Τα Ανάκτορα ήρθαν στην κυριότητα
του Ελληνικού κράτους το 1864 οπότε και χρησιμοποιήθηκαν ως έδρα της Ιονίου
Γερουσίας και Βουλής και αργότερα ως θερινή βασιλική κατοικία. Όπως πολλά άλλα μοναδικά κτίρια της χώρας μας,
υπέστη μεγάλες ζημιές κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών και των Παγκοσμίων
Πολέμων.
Η επιβλητική είσοδος στο Μουσείο |
Ωστόσο το 1950 ξεκίνησαν οι προσπάθειες ανοικοδόμησης με επισκευές των αιθουσών κυρίως ενώ το 1994,
όταν το κτίριο χρησιμοποιήθηκε ως έδρα της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., πραγματοποιήθηκαν
επιδιορθώσεις στους εξωτερικούς χώρους.
Πώς όμως από Ανάκτορα μετατράπηκαν σε Μουσείο?
Οι πρώτες συζητήσεις για την
μετατροπή του σε Μουσείο έγιναν το 1919 όταν ο Γρηγόριος Μάνος, Συλλέκτης
Ασιατικής τέχνης και Διπλωμάτης στην Αυστρία οραματίστηκε να δωρίσει στο
Ελληνικό κράτος τη μεγάλη του Συλλογή σε έργα κυρίως Ιαπωνικής αλλά και
Κινεζικής Τέχνης. Η μόνη του παράκληση ήταν να κατοικήσει και ο ίδιος μέσα στο
κτίριο , όπως και έγινε μέχρι το θάνατό του. Η μεγάλη του Συλλογή είχε συγκεντρωθεί
από Δημοπρασίες στο Παρίσι και τη Βιέννη στα τέλη 19ου και 20ου
αιώνα- περιόδου όπου η Ανατολή γνώριζε μεγάλη δημοτικότητα στην Ευρώπη και
ιδιαίτερα στις Καλές τέχνες τις οποίες και επηρέασε σφόδρα. Ο Γρηγόριος Μάνος
δώρισε τη Συλλογή του το 1919 και το 1927 πραγματοποιήθηκαν τα Εγκαίνια του
Μουσείου το οποίο αρχικά περιελάμβανε ως εκθέματα αποκλειστικά τη Συλλογή του
σε έργα Ιαπωνικής και Κινεζικής τέχνης και γι αυτό αρχικά το Μουσείο ονομαζόταν
«Μουσείο Σινο-Ιαπωνικής Τέχνης».
Επιρροή της Ιαπωνική τέχνης στα 1850 |
Αργότερα, και άλλοι μεγάλοι συλλέκτες θα συμβάλουν στην επέκταση του Μουσείου προσφέροντας τις
πολύτιμες Συλλογές τους όπως ο Νικόλαος
Χατζηβασιλείου ο οποίος εμπλούτισε
τη Συλλογή του Μουσείου με έργα Ελληνο-βουδιστικής τέχνης από την Ινδία, έργα
από την Κίνα , την Ιαπωνία και άλλες Ασιατικές χώρες.
Τι είδε η Grumpy το 1984? Η Κέρκυρα ανέκαθεν ήταν
δημοφιλής τουριστικός προορισμός. Προσέλκυε εγχώριους τουρίστες κυρίως. Το 1984
η Grumpy μας (παιδούλα ακόμα) βρέθηκε στην Κέρκυρα ένα Πάσχα,
φιλοξενούμενη από τις 2 Ελληνο-Ιαπωνικές οικογένειες που ζουν στο νησί. Το
τελευταίο που περίμενε να δει εν μέσω κόκκινων αυγών και σπασμένων κανατιών και
όμορφων ήχων από τις αμέτρητες χορωδίες του νησιού, ήταν η πανοπλία ενός
Σαμουράι …
3 γενιές Ιαπωνίδων στην Κέρκυρα του 1984 |
Το Μουσείο τότε της άνοιξε τις πόρτες διάπλατα, σε δωμάτια μυστηριώδη
και παραμυθένια, με εικόνες από τον Utamaro , τα πασίγνωστα έργα Ιαπωνικής χαρακτικής ukiyo-e που ούτε στην
Ιαπωνία δεν είχε δει! Και ήταν
ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ!! Δωμάτια με αμέτρητα πανάκριβα Ιαπωνικά σπαθιά και πανοπλίες, με byobu (τα φανταστικά
πτυσσόμενα Ιαπωνικά παραβάν), θρησκευτικά ειδώλια αρχαία, έργα τόσο μοναδικά
στην αξία τους, καλλιτεχνική και κυριολεκτική, που χρόνια μετά, θα προσκαλούνταν στην Ιαπωνία να εκτεθούν στο
Μητροπολιτικό Μουσείο Έντο (παλιά ονομασία του Τόκιο).
Ukiyo-e, Katsushika Hokusai |(1760-1849) απο το "36 Views of Mt Fuji" |
Όπως πολλά πράγματα στη
χώρα μας την Ελλάδα , τα καλά πράγματα γίνονται από μονάδες. Η «μονάδα» του Μουσείου Ασιατικής Τέχνης
σήμερα είναι η Διευθύντριά του κα. Δέσποινα Ζερνιώτη. Μια εντυπωσιακή γυναίκα, η οποία από το 2006
δουλεύει για την προώθηση και ανάπτυξη του Μουσείου. Είναι αυτό που λέμε one woman show, και πραγματικά ως
παρατηρητές και μόνο της εξέλιξης του Μουσείου από το 1984 που το
πρωτοαντικρίσαμε μέχρι σήμερα, βλέπουμε απτά τις αλλαγές που έχουν γίνει τα
τελευταία χρόνια.
Παραδοσιακό παραβάν byobu, Kano Sanraku (1600) |
ΚΕΡΚΥΡΑ-ΚΕΡΚΥΡΑ με το Μουσείο
Ασιατικής Τέχνης λοιπόν. Ο Οδυσσέας
σταμάτησε στο νησί τον Φαιάκων στην επιστροφή του προς την πατρίδα του και
έμεινε στην «μυθολογία», Ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες επίσης. Έτσι λοιπόν κι
εσείς, την επόμενη φορά που ο δρόμος σας θα σας οδηγήσει στην Κέρκυρα κάντε μια
στάση στο Μουσείο αυτό! Θα μας θυμηθείτε!